Methanol có gây ngộ độc không? Triệu chứng và cách xử lý

Methanol là một trong những loại cồn công nghiệp được sử dụng phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, methanol cũng nổi tiếng là một chất cực độc với con người nếu sử dụng sai mục đích hoặc vô tình tiếp xúc qua đường uống, hít hoặc da. Vậy methanol có gây ngộ độc không?, làm thế nào để nhận biết triệu chứng ngộ độc methanol, và cách xử lý hiệu quả là gì? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ và chủ động phòng tránh nguy hiểm từ hóa chất này.

✅ 1. Methanol là gì?

Methanol (CH₃OH) còn gọi là methyl alcohol, là loại cồn đơn giản nhất thuộc nhóm alcohol, không màu, dễ cháy, bay hơi nhanh và có mùi nhẹ.

🔹 Thông tin cơ bản:

• Công thức: CH₃OH

• CAS: 67-56-1

• Mật độ: 0.7918 g/cm³

• Điểm sôi: 64.7°C

• Ứng dụng: dùng làm dung môi, nhiên liệu, sản xuất nhựa, sơn, thuốc trừ sâu,…

Tuy có nhiều ứng dụng trong công nghiệp, methanol không được sử dụng trong thực phẩm hoặc dược phẩm do mức độ độc hại cao.

✅ 2. Methanol có gây ngộ độc không?

Câu trả lời là: Có.

Methanol là một trong những hóa chất dễ gây ngộ độc nhất nếu sử dụng sai cách hoặc tiếp xúc không đúng quy định an toàn.

❌ Các con đường gây ngộ độc methanol:

• Uống phải dung dịch methanol (nhầm lẫn với cồn thực phẩm – ethanol)

• Hít hơi methanol trong không gian kín

• Tiếp xúc qua da, nhất là khi có vết thương hở

Dù chỉ với liều rất nhỏ (10–30ml), methanol có thể gây mù vĩnh viễn, tổn thương não, hoặc tử vong nếu không xử lý kịp thời.

✅ 3. Triệu chứng ngộ độc methanol

🔹 Triệu chứng xuất hiện sau 6–24 giờ đầu:

• Nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn

• Nhìn mờ, nhìn đôi hoặc mất thị lực tạm thời

• Đau bụng, thở nhanh, đau ngực

• Mệt mỏi, co giật nhẹ, lơ mơ

🔹 Giai đoạn nguy hiểm (sau 24–72 giờ):

• Suy hô hấp, rối loạn ý thức

• Toan chuyển hóa, tụt huyết áp

• Mù vĩnh viễn

• Hôn mê, tử vong nếu không cấp cứu

☠️ Lưu ý: Người bị ngộ độc methanol thường có mùi cồn nhẹ trong hơi thở nhưng không say – dễ gây nhầm lẫn với ethanol.

✅ 4. Cách xử lý khi ngộ độc methanol

✅ a. Sơ cứu ban đầu:

• Gọi cấp cứu 115 ngay lập tức

• Không cố gây nôn nếu bệnh nhân bất tỉnh

• Nếu còn tỉnh táo: cho bệnh nhân nằm nghiêng, giữ ấm

✅ b. Điều trị y tế chuyên sâu:

• Truyền ethanol hoặc fomepizole để cạnh tranh ức chế chuyển hóa methanol

• Thẩm tách máu (lọc máu nhân tạo) để loại bỏ methanol và acid formic

• Bù dịch, điều chỉnh toan máu bằng NaHCO₃

⚠️ Không nên điều trị tại nhà. Mọi trường hợp nghi ngờ ngộ độc methanol cần nhập viện cấp cứu ngay, vì thời gian là yếu tố sống còn.

✅ 5. Phòng ngừa ngộ độc methanol

Để tránh nguy cơ ngộ độc methanol trong sản xuất và đời sống, cần tuân thủ các quy tắc sau:

🔹 Đối với cá nhân:

• Tuyệt đối không uống cồn không rõ nguồn gốc (đặc biệt cồn công nghiệp hoặc rượu trôi nổi)

• Không dùng methanol trong thực phẩm, nước rửa tay hoặc tẩy rửa gia dụng

• Tránh tiếp xúc trực tiếp với methanol nếu không có thiết bị bảo hộ

🔹 Đối với doanh nghiệp:

• Ghi nhãn rõ ràng: “Methanol – độc – không uống”

• Trang bị đầy đủ MSDS, cảnh báo nguy hiểm GHS

• Đào tạo nhân sự sử dụng và bảo quản methanol đúng quy trình

• Lưu trữ trong khu vực thoáng khí, có hệ thống hút mùi, phòng cháy

✅ 6. Một số vụ ngộ độc methanol tại Việt Nam

• Hà Nội (2020): 5 người tử vong do uống rượu pha methanol

• TP.HCM (2018): Nhiều sinh viên nhập viện sau khi dùng cồn rửa tay chứa methanol

• Hà Giang (2017): 9 người chết do rượu giả chứa methanol tại đám cưới

➡️ Những vụ việc này cho thấy tính nguy hiểm và cấp bách của việc kiểm soát hóa chất methanol, nhất là trong thực phẩm, đồ uống và mỹ phẩm.

✅ Kết luận

Methanol là một hóa chất công nghiệp có độc tính cực cao. Việc tiếp xúc sai cách hoặc sử dụng sai mục đích đều có thể gây ngộ độc methanol nghiêm trọng, với hậu quả như mù lòa hoặc tử vong. Do đó, cần phân biệt rõ methanol và ethanol, trang bị kiến thức nhận biết và xử lý đúng cách, đồng thời tuân thủ nghiêm các quy định an toàn hóa chất.

📞 Cần tư vấn hoặc mua methanol đúng chuẩn công nghiệp – có đầy đủ COA – MSDS – nhãn GHS?
Liên hệ ngay CÔNG TY TNHH HÓA CHẤT THUẬN NAM để được hỗ trợ:

• ☎️ Hotline/Zalo: 0938 414 118

• 📩 Email: thunaco@gmail.com

• 🌐 Website: https://hoachatthuannam.com