Kỹ thuật xử lý cho cây vải Thái Lan ra hoa, đậu trái tại miền Nam

1. Đặc điểm sinh trưởng của cây vải Thái Lan

Cây vải Thái Lan (giống vải lai sớm, quả to, cùi dày, hạt nhỏ) có khả năng thích nghi tốt hơn với vùng nhiệt đới so với các giống vải miền Bắc. Tuy nhiên, để cây ra hoa và cho quả ổn định ở miền Nam Việt Nam, người trồng cần áp dụng biện pháp xử lý ra hoa nhân tạo vì khí hậu nơi đây không có mùa lạnh rõ rệt.

Thông thường, cây bắt đầu cho quả sau 3–4 năm trồng nếu được chăm sóc đúng cách và xử lý ra hoa hợp lý.

2. Thời điểm xử lý ra hoa

Tại miền Nam (như Xuyên Mộc – Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Phước, Tây Ninh), thời điểm thích hợp nhất để xử lý cho cây vải ra hoa là từ tháng 11 đến tháng 1 dương lịch, tức mùa khô.
Giai đoạn này thời tiết ít mưa, thuận lợi cho việc xiết nước và kích thích phân hóa mầm hoa.

3. Quy trình kỹ thuật xử lý ra hoa cho cây vải Thái Lan

Bước 1. Chuẩn bị cây khỏe mạnh

• Chọn cây từ 3 năm tuổi trở lên, đã cắt tỉa gọn gàng sau vụ thu hoạch.

• Bón phân hữu cơ hoai mục, vôi bột và phân NPK cân đối (16-16-8 hoặc 15-15-15) để cây phát triển tán đều.

• Khi cây đã ra đợt lá cuối cùng trong năm, dừng bón đạm để hạn chế ra lá non.

Bước 2. Xiết nước – tạo khô hạn nhân tạo

• Ngưng tưới nước hoàn toàn trong 4–6 tuần, tùy loại đất.

• Khi đất nứt nhẹ, lá hơi héo nhưng chưa rụng là đạt yêu cầu.

• Mục đích là “đánh lừa” cây, giúp cây ngủ nghỉ và chuẩn bị phân hóa mầm hoa.

Bước 3. Tưới nước trở lại và bón phân kích hoa

• Sau thời gian xiết nước, tưới nước trở lại từ từ, không tưới quá nhiều một lúc.

• Bón phân có hàm lượng lân và kali cao, như:

  • DAP (18-46-0): 0,5–1 kg/cây

  • Kali sunfat (K2SO4): 0,3–0,5 kg/cây

• Mục đích: kích thích cây phân hóa mầm hoa thay vì ra lá.

Bước 4. Phun hóa chất kích thích ra hoa

• Sau khi bón phân được 5–7 ngày, phun một trong hai loại dung dịch sau:

  • Thiourea 0,5–1% (tức 50–100 g thiourea cho 10 lít nước).

  • KNO3 1% (100 g KNO3 cho 10 lít nước).

• Phun đều lên tán lá vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.

• Sau khoảng 20–25 ngày, cây sẽ nhú mầm hoa nếu xử lý đúng thời điểm.

Bước 5. Chăm sóc sau khi ra hoa

• Khi cây ra hoa, không bón phân đạm và hạn chế tưới nhiều nước, tránh cây ra đọt non làm mất hoa.

• Sau khi hoa nở và đậu trái, bắt đầu:

  • Bổ sung Canxi-Boron để giúp đậu trái tốt.

  • Tăng cường Kali và phân hữu cơ hoai mục để nuôi trái, tăng độ ngọt và cùi dày.

• Khi quả lớn bằng đầu ngón tay, có thể bao quả để tránh ruồi vàng và sâu bệnh.

4. Một số lưu ý quan trọng

• Vải Thái Lan ưa đất tơi xốp, thoát nước tốt, nên nên trồng trên mô hoặc luống cao.

• Không nên trồng ở vùng đất phèn hoặc úng nước.

• Sau mỗi vụ, cần cắt tỉa cành già, cành sâu bệnh, tạo thông thoáng cho cây.

• Có thể xử lý ra hoa 1 lần/năm, tùy sức sinh trưởng của cây.

5. Năng suất và hiệu quả thực tế

Tại vùng Xuyên Mộc, Hòa Hội, Bông Trang (Bà Rịa – Vũng Tàu), nhiều nông hộ đã trồng vải Thái Lan sớm và xử lý ra hoa thành công bằng phương pháp này.
Cây bắt đầu cho bói quả sau 3 năm, năng suất ổn định từ năm thứ 4–5, đạt 30–50 kg quả/cây/năm.
Vải chín sớm, cùi dày, ngọt thanh, được thị trường ưa chuộng và giá cao hơn vải miền Bắc do ra trái nghịch vụ.

6. Kết luận

Cây vải Thái Lan hoàn toàn có thể trồng và cho trái tốt tại miền Nam, đặc biệt ở Bà Rịa – Vũng Tàu nếu áp dụng kỹ thuật xiết nước kết hợp kích thích ra hoa bằng Thiourea hoặc KNO₃.
Áp dụng đúng quy trình sẽ giúp cây ra hoa đồng loạt, đậu trái cao và cho năng suất ổn định nhiều năm.