Cách chọn loại phân đạm phù hợp hiệu quả cây trồng
Nitrat được hút vào cây đều chuyển thành amôn để tham gia vào sự hình thành amino axit tạo ra protit. Amôn trong đất có thể hình thành nitrat để được hút hoặc được hút trực tiếp.
Vì rằng sự chuyển amôn thành nitrat trong đất có những mặt mà người ta cho rằng hoàn toàn có lợi:
– Nitrat được hút vào phải qua quá trình amôn hóa để tạo ra amino axit. Nếu thiếu hidrat cacbon, nitrat có thể tích lũy trong cây và lượng nitrat cao trong thực phẩm và thức ăn gia súc có thể gây độc.
– Nitrat trong đất dễ bị mất đi do phản ứng nitrat hóa. Vì vậy nhiều nhà nghiên cứu đề xuất dùng những chất hóa học để ức chế sự hoạt động của vi khuẩn chuyển amôn thành nitrat để nâng cao hiệu quả phân amôn, nhưng ion nitrat dễ được cây hút hơn amôn vì không bị keo đất giữ mạnh như ion amôn, đặc biệt ở những vung khô hạn. Cho nên, về mặt dinh dưỡng cây trồng, sự khác biệt giữa hai ion phân đạm nitrat và amôn không đáng để ý.
Việc chọn lựa tùy theo lượng mưa, chế độ cung cấp nước liên quan đến sự rửa trôi phân bón và phản ứng môi trường. Nói chung cùng ít mưa, nhưng năm khô hạn thì phân nitrat tốt hơn phân amôn và nhưng năm mưa nhiều hoặc vùng mưa nhiều phân amôn tốt hơn nitrat. Ruộng lúa chỉ nên dùng phân amôn, hạn chế dùng phân nitrat. Các vùng đất quá chua nên dùng các loại phân không gây chua (urê, amôn nitrat) hoặc các loại phân có khả năng khử chua ( canxi, kali, natri nitrat, canxi xianamit,..). Sự khác biệt về hiệu quả các dạng phân không lớn lắm, nhà nông khi chọn dạng phân chú ý nhiều hơn đến giá thành của 1 Kg N trong phân.
Sự phát triển của cách mạng sinh học, dần dần làm cho các yếu tố dinh dưỡng khác được chú ý hơn và dần dần được xem là yếu tố phân bón. Vì tác dụng ngày càng quan trọng của các yếu tố không phải N trong phân nên khi chọn dạng phân đạm người ta chú ý nhiều hơn đến các yếu tố khác có chứa trong phân: K,. Na, Ca, Mg, S, Cl. Sự tiện lợi trong khi bảo quản, ít hút ẩm, ít chảy nước, ít vón cục, không mất N và ô nhiễm môi trường do bay hơi amôn, sự tiện lợi khi sử dụng cũng là tiêu chuẩn được chọn lựa. Như vậy tiêu chuẩn chọn phân đạm được xếp theo thứ tự ưu tiên sau đây:
– Giá thành rẻ.
– Tiện lợi khi bảo quản, sử dụng.
– Không gây chua, cung cấp thêm yếu tố khác cho đất.
– Phù hợp với khí hậu, chế độ nước để có hiệu quả cao hơn.
– Trong các tiêu chuẩn, giá rẻ là tiêu chuẩn được nhà nông quan tâm chú ý nhiều nhất, vì rằng các tiêu chuẩn sua có thể khắc phục dễ dàng.
THEO NGUỒN: TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ NÔNG NGHIỆP