Formaldehyde (HCHO) gây ung thư như thế nào?

Formaldehyde là một hợp chất hóa học không màu, có mùi hăng mạnh, thường được sử dụng trong sản xuất nhựa, chất bảo quản, mỹ phẩm, dệt may và vật liệu xây dựng. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đã xếp formaldehyde vào nhóm hóa chất gây ung thư loại 1 đối với con người.

1. Cơ chế gây ung thư của Formaldehyde

Formaldehyde có thể gây ung thư qua hai cơ chế chính:

1.1. Gây tổn thương DNA và đột biến gen

• Khi hít phải formaldehyde, nó có thể phản ứng với DNA trong tế bào, gây đột biến gen, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát phân chia tế bào.

• Sự đột biến DNA làm gia tăng nguy cơ hình thành tế bào ung thư, đặc biệt là trong hệ hô hấp.

1.2. Gây viêm mãn tính và tổn thương mô

• Hít phải formaldehyde trong thời gian dài có thể gây viêm mãn tính ở mũi, họng, phổi.

• Viêm kéo dài làm thay đổi cấu trúc tế bào, dẫn đến tăng sinh tế bào bất thường và hình thành khối u.

2. Các loại ung thư liên quan đến Formaldehyde

Dựa trên nghiên cứu dịch tễ học, formaldehyde có liên quan đến các loại ung thư sau:

2.1. Ung thư vòm họng và đường hô hấp

• Công nhân làm việc trong ngành sản xuất nhựa, dệt may, gỗ ép, tiếp xúc nhiều với formaldehyde có nguy cơ cao mắc ung thư vòm họng và phổi.

• Biểu hiện: Khó thở, đau họng kéo dài, chảy máu mũi, khản giọng, sụt cân.

2.2. Ung thư bạch cầu (Leukemia)

• Tiếp xúc với formaldehyde có thể ảnh hưởng đến tủy xương, gây biến đổi tế bào máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu tủy cấp tính (AML).

• Dấu hiệu: Mệt mỏi, chảy máu cam, sốt kéo dài, bầm tím da.

3. Đối tượng có nguy cơ cao

Những người dễ bị ảnh hưởng bởi formaldehyde bao gồm:

• Công nhân sản xuất nhựa, dệt may, sơn, gỗ ép.

• Nhân viên y tế tiếp xúc với formaldehyde trong bảo quản mẫu mô.

• Thợ nail, thợ làm tóc sử dụng mỹ phẩm chứa formaldehyde.

• Người sống trong nhà mới xây hoặc nội thất gỗ ép, vì formaldehyde có thể bay hơi từ vật liệu xây dựng.

4. Cách phòng tránh tác hại của Formaldehyde

• Giảm tiếp xúc: Hạn chế sử dụng sản phẩm chứa formaldehyde như sơn, keo dán, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc.

• Đeo khẩu trang và bảo hộ lao động khi làm việc trong môi trường có formaldehyde.

• Thông gió tốt: Mở cửa sổ, sử dụng máy lọc không khí để giảm nồng độ formaldehyde trong nhà.

• Chọn sản phẩm an toàn: Sử dụng đồ nội thất, mỹ phẩm, chất tẩy rửa không chứa formaldehyde.

Kết luận

Formaldehyde là một hóa chất phổ biến nhưng có thể gây ung thư nếu tiếp xúc lâu dài. Để bảo vệ sức khỏe, chúng ta cần giảm thiểu tiếp xúc, chọn sản phẩm an toàn và duy trì môi trường sống thoáng đãng. 🚫☠️